نحوه باطل کردن شناسنامه متوفی

همانطور که گفتیم یکی از مهمترین مراحلی که وراث و بازماندگان باید انجام دهند اعلام فوت متوفی و باطل کردن شناسنامه او است. به این منظور لازم است که فرد وارد وب سایت death.sabteahval.ir شده و در سامانه مورد نظر درخواست صدور گواهی فوت ثبت احوال را ثبت کند.

کار با این سامانه بسیار آسان است و بعد از ورود کافی است که روی دکمه درخواست صدور گواهی فوت کلیک کرده و مراحل آن را انجام دهید. بعد از پرداخت هزینه‌ها به روش اینترنتی گواهی فوت برای متوفی صادر می‌شود. البته شما می‌توانید به صورت حضوری هم به اداره ثبت احوال مراجعه کرده و گواهی فوت را دریافت کنید.

مجازات عدم ابطال شناسنامه متوفی

بعد از گرفتن گواهی فوت، با در دست داشتن این گواهی و مدارک مورد نیاز به اداره ثبت احوال مراجعه کرده و دادخواست باطل کردن شناسنامه متوفی را ارائه می‌دهید. به این ترتیب شما وظیفه قانونی خود یعنی اعلام فوت متوفی را انجام داده‌اید. اما سوالی که پیش می‌آید این است که اگر کسی فوت کند و بازماندگان قانونی او مراحل ابطال شناسنامه را انجام ندهند و فوت او را گزارش نکنند، چه مجازاتی در انتظار آنها خواهد بود؟ در بخش بعد شما را با حکم قانونی عدم ابطال شناسنامه متوفی آشنا می‌کنیم.

مجازات عدم ابطال شناسنامه

بر اساس قانون ثبت احوال مصوب سال ۱۳۵۵ فوت افراد همانند تولد آنها باید به ادارات سازمان ثبت احوال کشور گزارش داده شود و بر اساس قانون به ثبت برسد. بر اساس این قانون بازماندگان ۱۰ روز از تاریخ مرگ متوفی مهلت دارند که این واقعه را گزارش کنند. روز فوت و تعطیل رسمی بعد از آخرین روز در این مهلت ۱۰ روزه محاسبه نمی‌شود. همانطور که گفتیم با اعلام فوت فرد به ثبت احوال این اداره، گواهی فوتی صادر می‌کند که در آن اطلاعاتی مثل نام و نام خانوادگی، شماره شناسنامه و علت مرگ او قید شده است. در ادامه شناسنامه متوفی باطل شده و مهر ابطال در شناسنامه درج می‌شود.

سوالی که در اینجا پیش می‌آید این است که اگر بازماندگان و وراث فوت شخص را اعلام نکنند، آیا این موضوع جرم است؟ پاسخ مثبت است. عدم اعلام فوت مثل عدم اعلام تولد جرم است و بر اساس قوانین کشور ما فرد یا افراد مجرم مجازات خواهند شد. با این حال خوب است بدانید که در قوانین کشور ما جرم مشخصی تحت عنوان جرم عدم ابطال شناسنامه متوفی، پیش بینی نشده است.

اما بر اساس ماده ۳ قانون تخلفات جرائم و مجازات‌های مربوط به اسناد سجلی و شناسنامه که در سال ۱۳۷۰ توسط مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب شده، اگر کسی که قانوناً وظیفه اعلام واقعه فوت شخصی را بر عهده داشته از انجام این وظیفه خودداری کند، مجرم بوده و به پرداخت جزای نقدی از ۵۰ هزار ریال تا ۳۰۰ هزار ریال محکوم می‌شود. چنانچه فرد این عمل را تکرار کند حداکثر مجازات برای او اجرا خواهد شد.

حال سوالی که پیش می‌آید این است که وظیفه اعلام فوت شخص و انجام مراحل باطل کردن شناسنامه متوفی بر عهده چه کسی است؟ مطابق قانون این اشخاص باید مراحل اعلام فوت و باطل کردن شناسنامه را انجام دهند: « نزدیک ترین خویشاوند متوفی که در موقع مرگ، حاضر بوده است؛ متصدی یا صاحب مکانی که مرگ در آن، رخ داده است یا نماینده او؛ هر شخصی که در موقع مرگ، حاضر بوده است و ماموران انتظامی یا کدخدا.»