تفاوت چک و سفته چیست؟ در چه موقعیتی بهتر است از چک استفاده کنیم و کجا استفاده از سفته مناسب‌تر است؟ چک و سفته هر دو جزو اسناد مالی و تجاری مهم به شمار می‌روند که بخش زیادی از معاملات نقل و انتقالات و ضمانت‌های مالی را در جامعه امروز ما بر عهده گرفته‌اند. به طور کلی چک بیشتر جنبه کیفری و سفته جنبه حقوقی دارد. برای این که بیشتر با تفاوت چک و سفته چیست آشنا شوید و بدانید که در هر موقعیت بهتر است از کدام یک استفاده کنید در این مقاله با ما همراه باشید. همچنین اگر در نتیجه صدور چک یا سفته دچار مشکل شده‌اید، یا به دنبال به اجرا گذاشتن چک و سفته هستید می‌توانید از بهترین وکیل بانکی در تهران از تیم حقوقی قانونمند مشاور دریافت کنید.
سفته چیست؟
برای این که بهتر با تفاوت چک با سفته آشنا شویم، باید به این سوال پاسخ دهیم که سفته چیست و کاربردهای سفته چیست؟ بر اساس قانون، سفته سندی است که صادر کننده آن متعهد می‌شود مبلغ درج شده در آن را در یک تاریخ مشخص یا به صورت عندالمطالبه بپردازد. در حال حاضر بیشتر از آن که از سفته برای معاملات و پرداخت یک مبلغ مشخص استفاده شود، بیشتر کاربرد ضمانتی دارد. به عنوان مثال بسیاری از افراد برای ضمانت حسن انجام کار، از سفته استفاده می‌کنند. اما سفته چه تفاوتی با چک دارد؟ در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا درباره تفاوت‌های سفته و چک صحبت کنیم.
چک چیست؟
چک به عنوان مهم‌ترین سند تجاری در سرتاسر تاریخ نقش مهمی در نظام اقتصادی ایفا کرده است. بدون شک شما نیز با چک آشنایی داشته و حتی ممکن است از آن استفاده کرده باشید. برای درک اهمیت چک در نظام اقتصادی ایران باید در نظر بگیرید که سالانه حدود ۴۰ الی ۵۰ درصد از پرداخت‌ها از طریق چک انجام می‌شود. این در حالی است که به دلیل کاغذی بودن چک و هزینه‌های بالا و ریسک ذاتی که در این سند تجاری وجود دارد، بسیاری از اقتصاددان‌ها پیشنهاد داده‌اند تا چک حذف شده و جایگزین‌ها و راهکارهای جدیدی برای آن در نظر گرفته شود. با این حال هنوز هم چک جزو سندهای تجاری و مالی مهم در نظام اقتصادی کشورمان می‌باشد.
تفاوت چک و سفته چیست؟
یکی از سوالاتی که معمولاً افراد می‌پرسند این است که چک بهتر است یا سفته؟ برای معامله چک بهتر است یا سفته؟ از کدام یک استفاده کنیم تا درگیر مشکلات قانونی یا سو استفاده نشویم. به این منظور باید با تفاوت چک و سفته آشنا شوید. یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های بین چک و سفته این است که چک جنبه کیفری دارد اما سفته حقوقی است.
وقتی می‌گوییم چک جنبه کیفری دارد؛ یعنی اگر در موعد مقرر پول در حساب فرد نباشد دارنده چک به راحتی می‌تواند شکایت کرده و حکم جلب صادر کننده چک را دریافت کند. اما سفته جنبه کیفری ندارد؛ یعنی هنگامی که سررسید پرداخت سفته فرا می‌رسدریال پرداخت نشدن آن جرم نیست و دارنده سفته صرفاً می‌تواند از راه حقوقی اقدام کند. در ادامه نیز اگر دارنده سفته حکم جلب صادر کننده آن را بگیرد، هیچگونه سابقه کیفری برای صادر کننده سفته به وجود نمی‌آید.
آنچه که گفتیم یکی از مهم‌ترین موارد تفاوت چک و سفته در دنیای امروز است. در واقع سفته برای فرد سابقه کیفری به دنبال نخواهد داشت. همچنین بانک برای برگشت زدن چک از دارنده آن وجهی دریافت نمی‌کند. اما برای اینکه سفته برگشت زده شود مبلغ ۲ درصد از آن به عنوان حق برگشت پرداخت می‌شود.
یک تفاوت مهم دیگر بین چک و سفته این است که در دادگاه دعاوی مربوط به چک دارای اولویت هستند و بدون نوبت و به صورت فوری رسیدگی می‌شوند. اما به طور کلی در نظر داشته باشید که هم چک و هم سفته هر دو سند لازم الاجرا هستند و برای پیگیری آن می‌توان از طریق اجرای ثبت اقدام کرد.
یک تفاوت بسیار مهم دیگر درباره چک و سفته این است که اگر در دعاوی مربوط به چک، صادر کننده چک بعد از صدور رای دادگاه درخواست اعسار، بدهد و اعسار او ثابت شود دادگاه جهت پرداخت مبلغ چک به فرد مهلت خواهد داد. اما در دعاوی و شکایات مربوط به سفته حتی در صورت اثبات اعسار، برای این که دادگاه به صادر کننده سفته مهلت دهد به رضایت دارنده سفته نیاز داریم.
بنابراین به طور کلی چک یک سند تجاری برای پرداخت نقدی محسوب می‌شود و معمولاً برای معاملات از آن استفاده می‌شود. این در حالی است که سفته بیشتر کاربرد ضمانت و تعهدی برای انجام مفاد یک قرارداد دارد.
تفاوت چک و سفته در انکار امضا
از نظر قانونی امضای چک غیر قابل انکار است. اما می‌توان امضای سفته را انکار کرد. در واقع صادر کننده چک نمی‌تواند با این بهانه که امضای روی چک امضای من نیست آن را انکار کند و حداقل باید برای انکار امضا دلیل موجه بیاورد و ثابت کند که امضای روی چک امضای او نیست. لازمه این کار این است که عدم انتصاب امضای چک به خود را با ثبت یک شکایت کیفری سرقت، مفقودی یا جعل و یا خیانت در امانت اثبات کند.
این در حالی است که فرد صادر کننده سفته می‌تواند بگوید امضای روی سفته امضای من نیست و هیچ دلیلی هم برای انکار خود ارائه نکند. بنابراین آیا برای ضمانت چک بهتر است یا سفته؟ باید بگوییم معمولاً سفته گزینه بهتری برای ارائه ضمانت است و اگر می‌پرسید برای معامله چک بهتر است یا سفته؟ باید بگوییم عرف جامعه و قوانین به گونه‌ای است که چک گزینه‌ای بهتری برای معامله به شمار می‌رود.
آیا سفته حکم جلب دارد؟
در کنار سوالاتی که درباره نحوه اجرا گذاشتن سفته و چک، پرسیده می‌شود و افراد می‌خواهند بدانند که تفاوت چک با سفته چیست؟ یک سوال دیگر هم ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده است و آن هم این است که آیا می‌توان برای سفته حکم جلب گرفت؟ به طور کلی باید بدانید که چک جنبه کیفری دارد و سفته جنبه حقوقی دارد. این یعنی صدور چک بلامحل جرم بوده و سابقه کیفری به دنبال دارد. اما عدم پرداخت سفته در سررسید مطلقاً جرم نیست و حتی اگر طرح دعوای مربوط به سفته در دادگاه حقوقی منجر به حکم جل برای صادر کننده شود باز هم این حکم جلب و بازداشت باعث ایجاد سوء پیشینه کیفری برای شخص نمیشود و آثار حکم کیفری چک را به دنبال ندارد.
با این توضیحات افراد می‌توانند برای صادر کننده سفته نیز حکم جلب بگیرند. اما حکم جلب صادر شده آثار حکم کیفری چک را به دنبال نخواهد داشت. اگر برای اجرا گذاشتن چک یا سفته یا پیگیری پرونده خود در دادگاه به وکیل سفته در تهران نیاز دارید، همین الان می‌توانید با بخش مشاوره قانونمند تماس گرفته و با بهترین وکیل بانکی در تهران مشورت کنید.
چند نکته مهم درباره تفاوت چک و سفته چیست؟
تا اینجا درباره کاربردهای سفته چیست و کاربردهای چک چیست؟ صحبت کردیم و همینطور به این سوال پاسخ دادیم که برای معامله و ضمانت کدام یک از این اسناد معتبرتر هستند. در این بخش و به عنوان حسن خطاب نکات مهمی پیرامون چک و سفته آورده‌ایم که خواندن آن برای هر کسی که قصد دارد از چک و سفته استفاده کند ضروری به نظر می‌رسد.
نکته اول: «چک سند عادی لازم الاجراء است و علاوه بر دادگاه حقوقی و دادگاه کیفری، از طریق اداره اجرای اسناد اداره ثبت نیز قابل مطالبه است ولی سفته فقط از طریق دادگاه حقوقی قابل مطالبه و طرح دعوا است.»
نکته دوم: «انتقال و فروش اموال صادر کننده سفته (بدهکار) بعد از تاریخ سررسید سفته، موجب تحقق جرم فرار از ادای دین نیست ولی انتقال و فروش اموال صادر کننده چک (بدهکار) بعد از تاریخ سر رسید چک، موجب تحقق جرم فرار از ادای دین است. (البته این تفاوت در قانون سابق نحوه اجرای محکومیت های مالی مصداق داشت)»
نکته سوم: «جدایی رابطه بین سفته و قرارداد بیشتر از جدایی رابطه چک و قرارداد قابل تصور است. به این معنی که وقتی بعد از قرارداد بابت ثمن از خریدار چک بگیرید و چک برگشت خورد، حق فسخ مذکور در قرارداد که در خصوص عدم پرداخت هر یک از اقساط ثمن توافق شده است، زایل نمیشود چون چک فقط یک وسیله پرداخت است. ولی اگر سفته بگیرید، احتمال بیشتری دارد که حق فسخ زایل گردد. چرا که رابطه شما با خریدار منحصر و متمرکز به خود برگ سفته می شود.»
نکته چهارم: «امتناع طلبکار از پذیرفتن طلب در مورد چک معنی ندارد چون رفتن یا نرفتن به بانک در اختیار دارنده چک است ولی در مورد سفته ممکن است طلبکار عمداً از پذیرش دریافت وجه نقدی سفته و استرداد سفته به صادرکننده خودداری نماید که در این صورت بدهکار باید مراجعه خود به طلبکار و امتناع طلبکار را اثبات نماید.»
نکته پنجم: «چک وسیله پرداخت است به همین خاطر ممکن است شما با کشیدن چک به کسی پول قرض دهید ولی سفته وسیله پرداخت نیست به همین خاطر با سفته نمی توان به کسی پول قرض داد. یقیناً صادر کننده سفته قرض گیرنده است ولی ممکن است صادر کننده چک قرض دهنده باشد!»
توصیه میکنیم به هیچ عنوان خواندن مقاله جذاب سفته چیست را از دست ندهید.
جمع‌بندی تفاوت چک و سفته چیست
ما در این مقاله به سوالاتی همچون تفاوت چک و سفته چیست و نحوه اجرا گذاشتن چک و سفته چگونه است؟ پاسخ دادیم. شما می‌توانید بهترین وکیل چک برگشتی در تهران را از تیم حقوقی قانونمند برای پیگیری پرونده‌های خود برگزینید تا در سریع‌ترین زمان ممکن به نتیجه مطلوب برسید. همچنین هر لحظه و هر کجا که هستید می‌توانید با وکیل متخصص وصول چک برگشتی تیم حقوقی قانونمند تماس گرفته و مشاوره تخصصی دریافت کنید. اگر درباره تفاوت‌های چک و سفته سوال یا ابهامی دارید در بخش نظرات بنویسید تا تیم کارشناسان و بهترین وکیل سفته قانونمند به شما پاسخ دهد.
