کمابیش همه انسان ها در طول زندگی خود با موضوعات و مشکلات حقوقی و دعاوی مربوط به آن رو به رو می‌شوند، در این شرایط معمولا به دلیل عدم اشراف به قوانین و اصطلاحات حقوقی نمی‌توانند به درستی از حق خود دفاع کنند. یکی از مواردی که در جامعه بسیار شایع است دعاوی خلع ید است. ما در این نوشته ضمن تعریف اصطلاح حقوقی خلع ید، انواع دعوای خلع ید را نیز برای شما توضیح می‌دهیم.
همچنین فراموش نکنید که در هر مرحله ای از دعاوی حقوقی خود که هستید می‌توانید با وکیل خلع ید باتجربه در موسسه حقوقی قانونمند، تماس گرفته و ضمن دریافت مشاوره تخصصی، از خدمات تیم قانونمند نیز بهره مند شوید.
دعوای خلع ید چیست؟ آشنایی با تعریف خلع ید
دنیای حقوق پر از اصطلاحات و عبارت هایی است، که به گوش افراد کمتر آشناست. یکی از این اصطلاحات دعوی خلع ید است. برای درک دعوی خلع ید، ابتدا باید با اصطلاح حقوقی خلع ید آشنا شویم. بر اساس ماده ۳۰۸ قانون مدنی، خلع ید به معنای رفع تصرف از متصرف با کمک حکم دادگاه است.
به عنوان مثال زمانی که فردی به صورت غیر قانونی ملک متعلق به شما را تصرف کند، شما از طریق ثبت درخواست خلع ید می‌توانید رفع تصرف کنید. با این توضیح، منظور از دعوی خلع ید نیز شکایتی است که متقاضی به مراجع قانونی ارائه می‌دهد و در آن با ارائه مستندات و مدارک اثبات می‌کند که اموال وی توسط شخص دیگری و به صورت غیرقانونی تصرف شده است.
به بیانی دیگر خلع ید به معنای جلوگیری از ادامه تصرف غیرقانونی اموال منقول و غیرمنقول توسط اشخاص دیگر است؛ اما انواع خلع ید چیست؟ در بخش بعدی شما را با انواع خلع ید و مصادیق آن از نظر قانون مدنی کشور آشنا می‌کنیم.
انواع خلع ید
از نظر قانونی خلع ید انواعی دارد؛ بنابراین اگر می‌خواهید برای ثبت دادخواست دعوی خلع ید، اقدام کنید، حتماً باید نسبت به انواع خلع ید آشنایی داشته باشید. بر اساس قانون، خلع ید به سه دسته زیر تقسیم می‌شود:
- خلع ید غاصبانه
- خلع ید امانی
- خلع ید مشاعی
خلع ید غاصبانه
فرض کنید شخصی به صورت غیر قانونی ملک شما را به تصرف درآورده باشد. در این حالت ملک شما توسط آن شخص غصب شده است. به همین دلیل به این نوع دعوا، دعوی خلع ید غاصبانه گفته می‌شود. مالک باید در وهله اول مالکیت خود را بر ملک مورد نظر اثبات کند تا دادگاه مراحل رسیدگی و خلع ید را انجام دهد.
خلع ید امانی
دعوی خلع ید امانی با خلع ید غاصبانه تفاوت های زیادی دارد. در این دعوا، ابتدا بین طرفین قراردادی امضا شده و بر اساس آن رابطه حقوقی بین طرفین به وجود آمده است. تصور کنید زمانی که قرارداد تمام می‌شود، یکی از طرفین مال مورد نظر را به تصرف درآورده و آن را پس ندهد. در این صورت مالک می‌تواند دعوای خلع ید امانی را مطرح کرده و مراحل قانونی را برای بازپس گرفتن ملک خود، طی کند.
خلع ید مشاعی
در املاکی که مشاع هستند این مشکل ممکن است پیش بیاید که یکی از مالکان همه یا بخشی از ملک را به تصرف درآورد. در این حالت مالک می‌تواند برای رفع تصرف، دعوی خلع ید ملک مشاعی را در دادگاه مطرح کند. جالب است بدانید در دعوی خلع ید ملک مشاع، چنانچه حکم خلع ید، علیه فرد متصرف ملک صادر شود، از کل ملک خلع ید صورت می‌گیرد.
تفاوت خلع ید و تصرف عدوانی
یکی از سوالاتی که معمولاً برای افراد پیش می‌آید این است که ایا خلع ید با تصرف عدوانی یکی است؟ در واقع خلع ید با تصرف عدوانی تفاوت های اساسی دارد. اصلی ترین تفاوت بین این دو این است که در دعوای خلع ید خواهان موظف است که مالکیت خود را با ارائه سند رسمی‌ملک اثبات کند. این در حالی است که در تصرف عدوانی نیازی به اثبات مالکیت از سوی خواهان نیست و خواهان فقط باید ثابت کند که از قبل ملک را در تصرف داشته است.
از جمله مهم ترین تفاوت های بین تصرف عدوانی و خلع ید، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- رسیدگی به درخواست های تصرف عدوانی اولویت بیشتری داشته و خارج از نوبت انجام می‌شود؛ اما درخواست های مربوط به دعاوی خلع ید، باید تشریفات دادرسی را سپری کنند.
- دعوی خلع ید به صورت حقوقی و دعاوی تصرف عدوانی به شکل حقوقی یا کیفری قابل رسیدگی هستند.
- در دعوای خلع ید خواهان مالک یا وکیل او می‌باشد؛ اما در تصرف عدوانی خواهان ممکن است مستاجر، کارگر یا غیره باشد و الزامی برای مراجعه مالک وجود ندارد.
- در دعاوی مربوط به خلع ید، حتماً باید رای قطعی صادر شده تا درخواست اجرای حکم ارائه شود. این در حالی است که در دعاوی تصرف عدوانی حکم تصرف نیازی به قطعی شدن ندارد و بلافاصله قابل اجرا است.
- هزینه دادرسی در دعاوی تصرف عدوانی، غیر مالی و در دعاوی خلع ید به صورت مالی محاسبه می‌شود.
تفاوت خلع ید با حکم تخلیه چیست؟
از دیگر سوالاتی که معمولاً افراد می‌پرسند این است که چه تفاوتی بین خلع ید و حکم تخلیه وجود دارد؟ به طور کلی مهم ترین ویژگی خلع ید، اثبات مالکیت است. در دعاوی مربوط به خلع ید، خواهان باید در وهله اول مالکیت خود را اثبات کند تا بتواند مراحل دیگر را طی نماید.
این در حالی است که برای دعاوی تخلیه ید و گرفتن حکم تخلیه، نیازی به اثبات مالکیت وجود ندارد. حکم تخلیه برای زمانی مطرح می‌شود که قرارداد بین خواهان و خوانده امضا شده و زمان آن به پایان رسیده باشد؛ اما خوانده ملک را تخلیه نمی‌کند. در این شرایط مالک باید برای گرفتن حکم تخلیه ید اقدام کند، این حکم نیز معمولاً زمانی که قرارداد اجاره خانه امضا شده مصداق پیدا می‌کند.
خلع ید در ملک مشاع
فرض کنید خانه ای به دو برادر ارث رسیده باشد. در این شرایط این خانه، ملک مشاع بوده و دو برادر به یک اندازه بر آن مالکیت دارند. به همین علت یکی از آنها نمی‌تواند ادعای مالکیت مستقل بر بخش های مختلف خانه را داشته باشد؛ بنابراین اگر یکی از مالکین بدون اجازه دیگر مالکان، اقدام به تصرف در مال مشاع کند دیگر مالکان می‌توانند از طریق خلع ید از ملک مشاع اقدام کرده و رفع تصرف کنند.
همانطور که گفتیم بر اساس ماده ۴۳ قانون آیین دادرسی مدنی، چنانچه حکم خلع ید علیه متصرف ملک مشاع به نفع مالک قسمتی از آن صادر شده باشد از تمام ملک خلع ید خواهد شد. با توجه به وجود جزئیات قانونی در زمینه دعاوی خلع ید، شما می‌توانید برای پیگیری دادرسی و پرونده خود از بهترین وکیل خلع ید قانونمند کمک گرفته و در این زمینه مشاوره تخصصی نیز دریافت کنید.
خلع ید از ملک موروثی
املاک موروثی و ماترک به جا مانده از متوفی، همواره محل اختلاف و بروز دعاوی حقوقی زیادی هستند. یکی از این دعاوی، خلع ید از ملک موروثی است. در خصوص زمان هایی که یکی از ورثه بدون اجازه دیگر وراث، اقدام به تصرف املاک موروثی کند این امکان وجود دارد که از طریق خلع ید از ملک موروثی اقدام کرده و مراحل قانونی آن اجرا شود. حتی اگر سند مالکیت هنوز به نام متوفی باشد، وراث می‌توانند دعوای خلع ید را ارائه کرده و از این طریق رفع تصرف کنند.
هزینه‌ی دادرسی به دعوی خلع ید
همانطور که گفتیم در دعوای خلع ید، هزینه های دادرسی به صورت مالی محاسبه می‌شود. مبنای این محاسبه ارزش منطقه ای ملک و بر اساس کتابچه ارزش منطقه ای که سالانه توسط وزارت امور اقتصاد و دارایی برای ادارات تابعه امور اقتصادی ارسال می‌شود، خواهد بود. در واقع از آنجا که دعاوی خلع ید از جمله درخواست‌های اموال غیر منقول مالی هستند، هزینه دادرسی بر اساس ارزش معاملاتی املاک در آن منطقه محاسبه می‌شود و وجود اختلاف یا نبود آن در مالکیت، تاثیری بر هزینه دادرسی نخواهد داشت.
اگر درگیر مشکلات ناشی از انحصار وراثت هستید، توصیه می کنیم حتما مقاله تفاوت انحصار وراثت محدود و نامحدود را بخوانید!
چرا پیش از اقدام به شکایت جهت خلع ید به مشاوره با بهترین وکیل خلع ید نیاز داریم؟
همانطور که در زمان بیماری به پزشک متخصص مراجعه می‌کنیم و هنگامی‌که یکی از وسایل الکترونیکی ما خراب می‌شود، از افراد باتجربه و متخصص در این زمینه کمک می‌گیریم، هنگامی‌که درگیر مشکلات حقوقی و دعاوی کیفری می‌شویم نیز بهتر است از وکلای با تجربه در این زمینه کمک بگیریم.
با توجه به جزئیاتی که در زمینه دعاوی خلع ید وجود دارد بهتر است قبل از هر گونه اقدام برای ثبت شکایت و دادرسی، از مشاوران و وکلای متخصص راهنمایی بگیرید. به این ترتیب از اتلاف وقت و هزینه جلوگیری شده و در سریع ترین زمان ممکن به نتیجه مطلوب می‌رسید. ناگفته نماند که موفقیت در پرونده های خلع ید، به شرطی حاصل می‌شود که از تیم های حقوقی حرفه ای در این زمینه کمک بگیرید. به همین دلیل تیم قانونمند و وکلای با تجربه آن، همواره آماده ارائه مشاوره و اقامه وکالت پرونده های شما در زمینه خلع ید هستند.
سخن پایانی
مشکلات و دعاوی حقوقی جزو موارد پیچیده و حساس هستند، چنانچه در این زمینه اطلاعات حقوقی و قضایی کاملی ندارید توصیه می‌کنیم برای برطرف کردن آنها از افراد متخصص کمک بگیرید. اگر درگیر مشکلات خلع ید هستید بهتر است از وکیل خلع ید کمک گرفته و سوالات خود را با کارشناسان حقوقی با تجربه ما در این زمینه در میان بگذارید.
ما در موسسه حقوقی قانونمند، بهترین وکیل خلع ید را در اختیار شما گذاشته و تمامی‌مراحل رسیدگی و پیگیری پرونده را تا زمان رسیدن به نتیجه مطلوب برای شما انجام می‌دهیم. برای پرسیدن سوالات خود و دریافت مشاوره حقوقی با ما در تماس باشید.
