در حال حاضر کلاهبرداری جزو جرائم شایع در فضای حقیقی و فضای مجازی است. این جرم که از جمله جرائم مالی به شمار می‌رود، مجازات خاص خود را دارد که از طریق مراجع قانونی می‌توان آن را پیگیری کرد. ما در این مقاله از وب سایت حقوقی قانونمند ضمن توضیح انواع کلاهبرداری، شما را با نحوه شکایت از کلاهبرداری آشنا می‌کنیم. فراموش نکنید که اگر در دام افراد کلاهبردار افتاده‌اید، همین الان با وکیل شکایت از کلاهبرداری قانونمند تماس گرفته و راهنمایی تخصصی دریافت کنید.
آشنایی با انواع کلاهبرداری
در این قسمت به بررسی انواع کلاهبرداری از منظر قانون می‌پردازیم. همانطور که گفتیم کلاهبرداری از آن دسته جرائمی است که حتی در فضای مجازی نیز رخ می‌دهد. بنابراین شناخت عناصر تشکیل دهنده کلاهبرداری و اطلاع از نحوه شکایت از کلاهبرداری اهمیت زیادی دارد. اما قبل از هر چیز باید به تعریف کلاهبرداری، بپردازیم: « کلاهبرداری جرمی است که در آن فرد با توسل به وسایل متقلبانه، طرف مقابل خود را فریب داده و به این وسیله مال دیگری را حتی با رضایت و همراهی وی برده و البته شرط آن، منفعت مالی خود کلاهبردار یا شخص دیگری از این جریان است. بنابراین افراد با رضایت، مال خود را تقدیم کلاهبردار می کنند. باید توجه داشت که صرف گفتن یک دروغ ساده فریب مورد نظر برای تحقق جرم کلاهبرداری نیست و باید در عملیات انجام شده حتماً تقلبی به کار رفته باشد و طرف مقابل را اغفال نماید.» از نظر قانونی انواع کلاهبرداری به دسته‌های زیر تقسیم می‌شود:
کلاهبرداری ساده
در این حالت شخص با جعل عنوان مال شخص دیگر را تصاحب می‌کند. به عنوان مثال کسی با ارائه مدرک جعلی خود را وکیل معرفی کرده و از دیگران حق الوکاله دریافت می‌کند.
کلاهبرداری مشدد
از نظر قانونی شخصی که با جعل عنوان قوای سه گانه یا نیروهای مسلح اقدام به دریافت مال از دیگران کند، کلاهبرداری مشدد مرتکب شده است. به عنوان مثال فرض کنید کسی خود را نماینده مجلس معرفی کرده و از این طریق از دیگران وجوهی را دریافت کند.
جرائم در حکم کلاهبرداری
برخی از جرائم هرچند از عناصر تشکیل دهنده جرم کلاهبرداری برخوردار نیستند. اما مجازات آنها مشابه مجازات کلاهبرداری است. به همین دلیل هم در دسته انواع کلاهبرداری قرار می‌گیرند. به عنوان مثال:
- الف) ماده ۱ قانون مجازات اشخاصی که برای بردن مال غیر تبانی می نمایند مصوب سال ۱۳۰۷
- ب) ماده ۱ قانون مجازات راجع به انتقال مال غیر مصوب سال ۱۳۰۸
منظور از جرائم در حکم کلاهبرداری چیست؟
در بخش قبلی گفتیم که جرائمی که در حکم کلاهبرداری هستند به جهت شباهت یا به صلاحدید قانونگذار مجازاتی مشابه جرم کلاهبرداری در پی دارند. در این بخش قصد داریم این جرائم را توضیح دهیم. گرچه این گونه جرائم جزو انواع کلاهبرداری نیستند اما به دلیل تشابه و اشتراکی که در بخش مجازات دارند حائز اهمیت هستند.
تبانی اشخاص برای بردن مال غیر
گاهی متهم برای یک جرم دیگر به مجازات کلاهبرداری نیز محکوم می‌شود و آن هنگامی است که اشخاص با اقامه یک دعوا صوری علیه یکدیگر که بر اثر تبانی بین آنها و با هدف بردن مال دیگری صورت می‌دهند. بر اساس ماده ۱ قانون مجازات اسلامی مجازات کلاهبرداری محکوم می‌شوند.
معرفی مال غیر به عنوان مال خود و انجام عملیات اجرایی نسبت به آن
در برخی از اوقات افراد با فریب اجرای احکام یا دایره اجرای ثبت، مال فرد دیگری را به عنوان مال خود معرفی کرده و با توقیف و اجرای حکم از محل آن باعث ورود آسیب به صاحب مال اصلی می‌شوند. این عمل در حکم کلاهبرداری دانسته شده و برای او مجازات کلاهبرداری در نظر گرفته می‌شود.
تفاوت جرم کلاهبرداری با جرم خیانت در امانت
تا اینجا با انواع کلاهبرداری آشنا شدیم. اما یکی از سوالاتی که بسیاری از افراد درباره انواع کلاهبرداری می‌پرسند این است که کلاهبرداری چه تفاوتی با خیانت در امانت دارد؟ برای این که انواع جرم کلاهبرداری را با خیانت در امانت اشتباه نگیرید، در نظر داشته باشید که خیانت در امانت هنگامی اتفاق می‌افتد که دو ویژگی وجود داشته باشد:
- چیزی به عنوان امانت به شخصی سپرده شود
- آن چیز مطالبه شود و شخص امین از استرداد آن خودداری نماید
اگر دو ویژگی گفته شده در عملی پیدا شود، قطعاً خیانت در امانت رخ داده است. اما در غیر این صورت، جرم محقق شده از نوع خیانت در امانت نیست و ممکن است از انواع کلاهبرداری باشد. همچنین در نظر داشته باشید که در جرم کلاهبرداری مجرم با استفاده از وسایل متقلبانه مالی را از دیگری اخذ می‌کند. اما در خیانت در امانت فعل متقلبانه‌ای صورت نمی‌گیرد و صرفاً شخص امین از استرداد امانت خودداری می‌کند.
تجربه نشان داده که بهترین کار برای شکایت از کلاهبرداران و بازپس‌گیری حقوققتان در این زمینه، کمک گرفتن از یک وکیل شکایت از کلاهبرداری با تجربه در این زمینه است.
مجازات کلاهبرداری چیست؟
کلاهبرداری، یکی از جرایم بسیار شایع در جامعه است که باعث آسیب رساندن به افراد و ایجاد ناامنی در جامعه می‌شود. به همین دلیل، قانونگذاران برای جلوگیری از این جرم، مجازات‌های سخت و سنگینی برای کلاهبرداران تعیین کرده‌اند. مجازات کلاهبرداری، بسیار سنگین و حتی در مواردی حبس ابد است.
در بسیاری از کشورها، کلاهبرداران محکوم به حبس طولانی مدت و پرداخت جریمه‌ای عظیم هستند. همچنین، در برخی کشورها، این جرم با مجازات اعدام نیز همراه است. با تشدید مجازات‌ها و افزایش آگاهی افراد درباره این جرم، امیدواریم که تعداد کلاهبرداران کاهش یابد و جامعه از آسیب‌های ناشی از این جرم در امان باشد.
در بخش انواع کلاهبرداری شما را با تقسیم بندی این جرم آشنا کردیم. مجازات کلاهبرداری بر اساس انواع آن تعیین می‌شود. در این بخش مجازات این جرم را بر اساس انواع کلاهبرداری توضیح می‌دهیم:
- کلاهبرداری ساده: برای این نوع جرم، ۱ تا ۷ سال حبس و جزای نقدی معادل مال برده شده و رد مال بعنوان مجازات درنظر گرفته شده است..
- کلاهبرداری مشدد: برای کلاهبرداری مشدد، ۲ تا ۱۰ سال حبس جزای نقدی معادل مال برده شده و رد مال و نیز انفصال ابد، در نظر گرفته می‌شود.
- کلاهبرداری رایانه ای: ۱تا ۵ سال حبس یا جزای نقدی از ۲۰میلیون ریال تا ۱۰۰میلیون ریال یا هردو و رد مال، مجازات است.
در بحث انواع کلاهبرداری و مجازات‌های آنها در نظر داشته باشید که اگر جرم کلاهبرداری از طریق شبکه یا باند اتفاق افتاده باشد مجازات آن جزای نقدی، انفصال ابد و حبس از ۱۵ سال تا حبس ابد می‌باشد. همچنین اگر در دادگاه تشخیص داده شود که جرم مصداق مفسد فی الارض است، به حداکثر مجازات حتی تا اعدام محکوم می‌گردد. بنابراین مجازات کلاهبرداری بر اساس نوع و شدت آن متفاوت بوده و بر اساس تشخیص قاضی تعیین خواهد شد.
یکی از انواع کلاهبرداری، کلاهبرداری اینترنتی است. اگر به دنبال کسب اطلاعات بیشتر پیرامون نحوه شکایت به مجازات کلاهبرداری اینترنتی هستید، مقاله مجازات کلاهبرداری اینترنتی را از دست ندهید.
مستندات قانونی جرم کلاهبرداری
وقتی درباره مجازات کلاهبرداری در قانون جدید و انواع کلاهبرداری صحبت می‌کنیم، باید در نظر داشته باشید که در قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا اختلاس و کلاهبرداری به صورت مفصل به این جرم پرداخته شده است. اطلاع از قوانین در این زمینه اهمیت زیادی دارد لذا ما در این بخش برخی از مواد قانونی پراهمیت در زمینه انواع کلاهبرداری را ذکر کرده‌ایم.
ماده ۶۷ قانون تجارت الکترونیکی: «هرکس در بستر مبادلات الکترونیکی، با سوء استفاده و یا استفاده غیر مجاز از «داده‌پیام»ها، برنامه‌ها و سیستم‌های رایانه‌ای و وسائل ارتباط از راه دور و ارتکاب افعالی نظیر ورود، محو، توقف«داده‌پیام»، مداخله در عملکرد برنامه یا سیستم رایانه‌ای و غیره دیگران را بفریبد و یا سبب گمراهی سیستم‌های پردازش خودکار و نظائر آن شود و از این طریق برای خود یا دیگری وجوه، اموال یا امتیازات مالی تحصیل کند و اموال دیگران را ببرد مجرم محسوب و علاوه بر رد مال به صاحبان اموال به حبس از یک تا سه سال و پرداخت جزای نقدی معادل مال ماخوذه محکوم می‌شود.»
ماده ۱۱۷ قانون ثبت اسناد و املاک: « هر کس به موجب سند رسمی یا عادی نسبت به عین یا منفعت مالی (اعم از منقول یا غیر منقول)، حقی به شخص یا اشخاصی داده و بعد نسبت به همان عین یا منفعت به موجب سند رسمی معامله یا تعهدی معارض با حق مزبور کند به زندان با اعمال شاقه از ۳ تا ۱۰ سال محکوم خواهد شد.»
ماده ۳ قانون مجازات راجع به انتقال مال غیر : «متخلف از مقررات ماده ۲ اگر انتقال دهنده یا انتقال گیرنده باشد کلاهبردار و اگر مالک باشد معاون مجرم محسوب و مطابق مقرراتقانون مجازات عمومی محکوم خواهد شد.»
ماده ۸ : «کسانی که معاملات تقلبی مذکوره در مواد فوق را به وسیله اسناد رسمی نموده یا بنمایند جاعل در اسناد رسمی محسوب و مطابق قوانین مربوطه به این موضوع مجازات خواهند شد.»
جمع‌بندی انواع کلاهبرداری
ما در این مقاله از وب سایت حقوقی قانونی شما را با انواع کلاهبرداری و مجازات آن آشنا کردیم. کلاهبرداری یکی از جرایم شایع در همه جوامع از جمله جامعه کشورمان است. اگر درگیر کلاهبرداری شده‌اید بهتر است از یک وکیل شکایت از کلاهبرداری با تجربه برای پیگیری پرونده خود در مراجع قضایی کمک بگیرید. ما در موسسه حقوقی قانونمند بهترین و با تجربه‌ترین وکلای متخصص در زمینه شکایت از کلاهبرداری را در اختیار شما قرار می‌دهیم تا در سریع‌ترین زمان ممکن به نتیجه مطلوب برسید.
